Relacja z międzynarodowej konferencji naukowej „Rok 1945 na Śląsku”

W dniach 9–10 października 2025 roku w Opolu odbyła się międzynarodowa konferencja naukowa „Rok 1945 na Śląsku”.

Współorganizatorami wydarzenia były: Instytut Historii Uniwersytetu Opolskiego, Instytut Śląski oraz Archiwum Państwowe w Opolu. Celem przedsięwzięcia było upamiętnienie 80. rocznicy wydarzeń roku 1945 na Śląsku oraz podjęcie na nowo refleksji nad tym przełomowym okresem w historii regionu.

Konferencję zorganizowano we współpracy z Wojewódzką Biblioteką Publiczną w Opolu oraz Centrum Dokumentacyjno-Wystawienniczym Niemców/Ausstellungszentrum der DMi. W wydarzeniu wzięli udział zarówno uznani naukowcy z Polski i zagranicy, jak i młodzi badacze — doktoranci, studenci oraz pasjonaci historii regionalnej. Spotkanie umożliwiło prezentację najnowszych wyników badań dotyczących roku 1945 na Śląsku, ukazanych z różnych perspektyw badawczych.

Konferencję otworzył prof. Antoni Maziarz, zastępca dyrektora Instytutu Historii Uniwersytetu Opolskiego, który w swoim wystąpieniu powitał uczestników i podkreślił znaczenie wspólnych badań nad dziejami Śląska w kontekście wydarzeń kończących II wojnę światową.

Pierwszy dzień obrad (9 października, czwartek) obejmował dwie części sesji plenarnej. Przedpołudniowe wystąpienia odbyły się w sali audytoryjnej Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Opolu pod przewodnictwem prof. Piotra Pałysa (Instytut Śląski).

Po południu uczestnicy przenieśli się do Sali Senatu Collegium Maius Uniwersytetu Opolskiego, gdzie odbyła się druga część sesji plenarnej, moderowana przez prof. Adrianę Dawid (Instytut Historii Uniwersytet Opolski). W tej części prof. Marek Białokur (Instytut Historii Uniwersytet Opolski) zaprezentował referat zatytułowany „Tu zaszła zmiana. Rok 1945 na Śląsku w ujęciu współczesnych polskich podręczników historii”.

Drugi dzień konferencji (10 października) miał charakter sesji studencko-doktoranckiej i młodych badaczy. Obrady rozpoczęły się w Instytucie Śląskim wykładem wprowadzającym prof. Winifrieda Heinemanna (dawniej Brandenburgische Technische Universität Cottbus-Senftenberg) pt. „The German Resistance During the Second World War and Poland”, wygłoszonym w języku angielskim.

Patronat medialny nad wydarzeniem objęły redakcje: TVP3 Opole, tvp.info, Radio Opole, Radio Doxa oraz Nowa Trybuna Opolska (NTO).

Fotografie: Piotr Solga (Instytut Śląski), Małgorzata Blach-Margos (Archiwum Państwowe w Opolu)